طب سنتی
پزشکی سنتی یا همان طب سنتی امروزه در دسته ی پزشکی جایگزین قرار می گیرد. طبق تعریفی که سازمان بهداشت جهانی از طب سنتی ارائه کرده است، طب سنتی، مجموعه‌ای از دانسته‌ها، مهارت‌ها و اعمال است که بر پایه نظریه‌ها، باورها و تجربه‌های بومی فرهنگ‌های مختلف است. صرف نظر از این که قابل شرح باشد یا نباشد، این مجموعه در بهداشت و نیز پیشگیری، تشخیص، بهبود و مداوای بیماریهای جسمی و ذهنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در طب سنتی چند روش برای تشخیص بیماری وجود دارد که عبارت اند از:
۱. مزاج شناسی – معاینه وضعیت روانی
۲. نبض
۳. بول و براز (ادرار و مدفوع)
۴. عنبیه شناسی
۵. زبان‌شناسی
۶. پاندول
۷. بیولوکیشن
پیشگیری، نگهداری و درمان بیماریهای روانی در طب سنتی
در سبب شناسی بیماریها و ناهنجاریهای روانی سه بعد بایوسایکوسوشیال مطرح است که عبارت اند از
1- بیولوژی – فیزیولوژی (جسم)- متخصص ژنتیک- فیزیولوژیست – پزشک – حکیم -متخصص طب سنتی
2- سایکولوژی ( روان ) روانشناس بالینی – روانشناس سلامت- مشاور – روانپزشک
3- محیط ( جامعه) جامعه شناس – انسان شناس – روحانی یا عالم دینی
مسلما فرآیند درمانی موفق متد و روشی بین رشته ای خواهد بود که بیمار را در ابعاد مختلف به حالت تعادل یا سلامتی برساند، اما در بعد فیزیولوژِیک -سایکولوژیک یعنی جسمانی – روانی روان درمانگر طب سنتی ( روانشناس ) بر اساس تئوری کلی اخلاط به وجود آمدن بیماریهای روانی از بعد فیزیولوژیک یا بیولوژیک به دلیل افزایش یا کاهش کمی یا کیفی، یکی از اخلاط چهارگانه در کل بدن یا سیستم اعصاب مرکزی CNC می باشد که از طریق تکنیکها و مداخلات متعددی این غلبه اخلاط در بیمار بر طرف شده و به حالت تعادل یعنی سلامتی باز می‌گردد.
در طب سنتی به جهت جایگزینی استفاده از داروهای شیمیایی از انواع تکنیکهای روان درمانی به موازات استفاده از گیاهان دارویی و اعمال یداوی چون ماساژ، حجامت، فصد و. . . برای ایجاد تعادل مزاجی جسمانی و روانی استفاده می‌گردد. از الگوی غذایی خاصی در روند بهبود بیماران روانی استفاده می‌شود. به طور مثال استفاده از بعضی غذاها با تاثیر بر انتقال دهنده های عصبی مهمی چون سروتونین و نوراپینفرین باعث ایجاد علائم بالینی افسردگی می شوند. از طرف دیگر برخی مواد غذایی با بهم ریختگی در سیستم گوارش و ایجاد یبوست و عدم دفع، بدن را مسموم می نمایند.
متخصص طب سنتی داروهای گیاهی، الگو و رژیم غذایی که با کمک علم مزاج شناسی برای هر بیمار تدوین می گردد را مطابق با معیارهای علم سایکوفارماکولوژی یا داروشناسی روانی تنظیم می‌کند.
“غذای شما دوای شماست و دوای شما غذای شماست” جمله معروف از حکیم ابو علی سینا نابغه پزشکی ایرانی که کتاب قانون در طب وی تا قرنها در دانشگاه ها و آکادمی های پزشکی – روانپزشکی اروپا مرجع بوده است.